Mijn eerste paniekaanval had ik live op TV. Het was ontzettend beangstigend en veranderde volledig mijn kijk op mentale gezondheid. Daar stond ik, onder de studiolampen, pratend tegen mensen die net hun ochtendkoffie dronken en de slaap uit hun ogen wreven. Mijn hart bonsde, ik hapte naar adem, het zweet gutste uit elk porie en mijn brein schreeuwde: “REN!” Maar ik stond op één van mijn favoriete plekken, en deed het werk waar ik het meest van hou.
Het verhaal van Nate
Angst had nooit eerder een rol gespeeld in mijn leven, ondanks dat ik vaak met stressvolle situaties te maken had gehad. Maar dit keer was ik geen marineofficier die op het punt stond een oorlogsschip aan de grond te laten lopen. Ik presenteerde ook geen live-evenement voor 12.000 mensen op televisie. Ik had slechts de 40 meter van mijn bureau naar de weerwand van ABC News Breakfast gejogd. Ik was wel iets te laat vertrokken, waardoor de regiekamer vreesde dat ik het niet op tijd zou redden.
Maar ik was op tijd, en het stelde fysiek nauwelijks iets voor. Toch was het genoeg om een angstprobleem te activeren waar ik vandaag de dag nog steeds mee te maken heb.
Wat gebeurde er
In zekere zin heb ik geluk gehad, mijn brein had duidelijk een probleem, maar is ook ongelooflijk nieuwsgierig en gedreven om te begrijpen hoe de wereld werkt.
Terwijl ik daar stond, mijn best deed om te klinken alsof ik niet buiten adem was (waarschijnlijk geen goed beeld voor ontbijt-tv, dacht ik), begon mijn lichaam te tintelen, steeg mijn hartslag en realiseerde ik me dat ik doorweekt was van het zweet.
Zodra de camera van me afging, liet ik mijn professionele houding los, boog dubbel en probeerde weer op adem te komen, duizelig en verward over wat er gebeurde.
Ik wuifde hulp van de studiomanager weg en liep terug naar mijn bureau.
Maar 15 minuten later kreeg ik mijn tweede paniekaanval, en die brak me bijna.
Ik stond op mijn gebruikelijke plek, kalm en beheerst, toen ik de woorden zag: “WEER: NATE SLUIT AAN MET HET WEER …” en de bodem viel onder me weg.
Deze keer was het veel erger, ik begon te trillen, mijn zicht vernauwde, mijn hart sloeg alsof ik een marathon had gerend, ik kon niet ademen.
Ik wilde weg, waar dan ook, en ik had geen idee waarom.
Het team schakelde snel en vulde het programma op zodat de uitzending door kon gaan. Maar mijn verwarring en angst namen toe, en mijn emoties sloegen op hol.
Wat was er in godsnaam aan de hand?
Later zou ik ontdekken dat wat ik ervoer een diagnose had en behandelbaar was. Maar op dat moment dacht ik dat mijn carrière voorbij was. Iets nam de controle over mij over, zonder mijn toestemming of begrip en weerhield me ervan te doen wat mij gelukkig maakt.
Mijn plek van vreugde en zingeving was in vijftien minuten veranderd in een existentiële hel.
Ik huilde niet zomaar, ik snikte, terwijl ik rouwde om een verlies dat ik niet kon bevatten.
Maar een ander deel van mijn brein werd nieuwsgierig: wat gebeurde er, en wat kan ik doen om dit op te lossen?
Ik werd voor de rest van de dag naar huis gestuurd. Co-presentator Madeleine Morris vertelde het publiek heel tactvol: “de weerman is een beetje onder het weer”, dus pakte ik mijn spullen en ging meteen naar de huisarts.
In de trein begon het andere deel van mijn brein op te klaren en de situatie van een afstand te bekijken.
Ik wist wat ik had ervaren, maar wat was er feitelijk gebeurd?
Herinneringen aan colleges neurowetenschappen van meer dan tien jaar geleden kwamen terug. ‘Neuronen die samen vuren, verbinden zich’. Misschien associeerde mijn brein die plek en die woorden nu met gevaar.
Eén ding wist ik zeker, ik had snel een oplossing nodig want ik stond vanavond weer op de planning om het weer te presenteren na het avondnieuws.
Als je niet aan de situatie kunt ontsnappen
Gelukkig begreep mijn huisarts het meteen. We bespraken mijn ervaring en hij herkende het als een klassieke paniekaanval. Hij schreef een bètablokker voor om mijn lichamelijke reactie te dempen en me zo door de stress heen te helpen.
Tijdens de uitzending die avond werd de paniekaanval gedempt door de bettablokker. Het voelde alsof mijn lichaam mij adviseerde om te rennen in plaats van deze boodschap uit te schreeuwen.
In de weken erna kreeg ik bij elk weermoment opnieuw paniekaanvallen maar ik leerde manieren om mijn brein af te leiden. Dit deed ik door bijvoorbeeld door met mijn duimnagel in de zijkant van mijn vinger te drukken, zodat ik me daarop kon focussen terwijl de meteorologische autopiloot het overnam.
Een psycholoog hielp me bij het uitsluiten van andere factoren. Zijn eerste advies, ‘haal jezelf uit de situatie’, was niet direct bruikbaar, maar we werkten samen aan alternatieve manieren van omgaan met de angst.
Onze uiteindelijke conclusie: de eerste keer had ik mijn ademhaling zó onder controle willen houden, dat mijn brein onvoldoende zuurstof kreeg. Dus deed het wat het altijd doet, het verhoogde mijn hartslag, smeekte me om te ademen en ik negeerde dat.
Het gebeurde nooit op de bank. Alleen bij de weerwand.
De volgende keer herkende mijn brein de situatie (ik sta elke dag op exact dezelfde plek, op exact hetzelfde moment, met exact dezelfde woorden in de autocue) en besloot zelfstandig dat ik weer zou stikken, de vluchtreactie sloeg keihard toe.
De bètablokkers onderdrukten dat, en trainden mijn brein opnieuw: we zijn veilig, paniek is niet nodig.
We willen dat ons brein reageert op gevaar, maar het moet dan wel juist inschatten wat gevaarlijk is.
Na twee maanden stopte ik met de bètablokkers, want de aanvallen werden zwakker, ik had die neurale verbindingen grotendeels op tijd doorbroken voordat ze vastgeroest raakten.
Maar ze bestaan nog steeds.
‘Hij krijgt een beroerte’
Een jaar later kreeg ik opnieuw een grote paniekaanval, live op tv.
Deze keer herstelde ik sneller, dankzij de technieken die ik had geleerd. Maar ik had onze nieuwe co-host Lisa Millar niet verteld over mijn angstprobleem. Het was zo lang geleden dat ik een aanval had gekregen, dus ik had er niet meer aan gedacht.
Ik vroeg haar later wat ze zich ervan herinnerde, en dat opende mijn ogen.
“Ik zag je beginnen aan je weerpraatje, iets wat je tientallen keren per dag foutloos doet. Ik weet niet wat me deed opkijken, misschien een kleine aarzeling, of het traag uitspreken van woorden.
“Zittend op een paar meter afstand viel het me op dat het voelde alsof je door modder liep, elk woord kostte zichtbaar moeite,” zei ze.
“Mijn eerste gedachte was: ‘Hij krijgt een beroerte, er is iets mis’. De stilte in de studio terwijl iemand zo worstelt, had ik nog nooit meegemaakt. Ik keek paniekerig naar floor manager Jo Sumic, wiens blik zei: ‘hoe redden we dit?’
“Pas later hoorde ik wat er aan de hand was. Het leek uit het niets te komen, en de volgende dag was het weer voorbij, al vroeg je ons wel om je wat beter in de gaten te houden. Het was een belangrijke les voor mij: zo’n paniekaanval zien gebeuren op live tv is zeldzaam.”
Die dag leerde ik iets essentieels: het is cruciaal dat je netwerk weet dat je soms hulp nodig hebt, en hoe ze je dan kunnen steunen.
Mijn perspectief is veranderd
Ik heb daarna nog paniekaanvallen gehad. En op News Breakfast hebben we inmiddels meerdere collega’s, opvallend genoeg allemaal mannen, live met hun angst zien worstelen. Het team schakelt snel, zorgt dat de uitzending doorgaat en de persoon veilig is.
Voor mij heeft het mijn kijk op mentale gezondheid veranderd. Ik wist wel dat zaken als angst en depressie echt zijn, maar ik had geen idee hoe weinig controle je soms over je brein kunt hebben, of hoe je brein alles kan overnemen.
Je brein is een krachtig instrument, maar als er iets misgaat, wordt het een enorme last.
Als ik nu de beelden terugzie van mezelf met een paniekaanval live op tv, zie ik dat het van buiten nauwelijks zichtbaar was. Ik lijk veel meer in controle dan ik me voelde, al herken ik inmiddels de signalen van paniek.
Soms komen die gevoelens nog terug. Zelfs tijdens het schrijven hiervan voel ik de spanning weer opkomen, maar erover praten en behandeling zoeken maakt dat ik ermee kan leven en het kan managen.
En dat betekent dat ik kan blijven doen waar ik van hou.
Het Engelse artikel in het engels en filmpjes vind je hier